Hoe kan ik zelf een fok maken voor mijn zeiljacht?
Het maken van een jachtzeil met een 3D-ontwerp is een uitdagend project dat technische vaardigheden, ruimtelijk denken en nauwkeurigheid vereist. Het ontwerpen van een zeil is een complex vakgebied.
Over de vorm, curves en bolling kun je veel discussieren dit gaat heel veel tijd kosten misschien later hier meer over.
Toch hebben we al doek geleverd aan verschillende klanten die zowel een grootzeil en een fok hebben gemaakt. het is leuk om te doen en het scheelt aanzienlijk in kosten.
Hier onder geven we een voorbeeld hoe zelf een klein fok in elkaar te zetten.
We kiezen voor een tri-radiaal fok, dat wel zeggen dat het doek uit taartpuntjes is opgebouwd om de lengte vezel zoveel mogelijk te benutten. We kiezen voor PX skin van dimension polyant, dit is een licht gewicht stabiel laminaat zeildoek dat je nog wel enigzinds een beetje kunt kreuken wat bij een ander laminaat doek schade zou geven. we hebben het ontwerp zelf gemaakt, maar het plotten en snijden uitbesteed.
Hier hebben de uitgesneden plot. Nu wordt het even puzzelen welk panel waar moet komen. In de plot is rekening gehouden met een tape dikte van 12mm , dat is de stik breedte van de steek. Let er dus op dat je bij ontwerp niet vergeet de tape dikte erop te tellen.
De panelen komen nu goed uit en we kunnen het zeil in elkaar gaan plakken.
We plakken het zeil in elkaar met 12mm dubbelzijdig tape. dat is de stikbreedte van de naaimachine. Dit is een vrij precies werkje, iedere baan die niet strookt zie gelijk. daarom controleren we iedere baan door hem strak te spannen als het geplakt is of het mooi strookt.
Als we alle panels geplakt hebben stikken we hem in elkaar met een 12mm breder 3-step steek.
Nu maken we alle versterkingen erop. Dit is nodig anders zou je het bevestigingspunt eruit trekken. we maken verschillende stroken die overlappen. Voor de randen gebruiken we een extra versterking van zwaar GPL, een carbon variant van dimension polyant. Dit is zeer stabiel doek en zo voorkom je plooien in je fok.
We passen de curve van het onderlijk nog een beetje aan.
We maken de afwerkrand om het achterlijk met daarin het leech lijntje. Onder die rand zit nog een kevlar strook wat voorkomt dat je je achterlijk overstrekt dit voorkomt dat het gaat klapperen.
Het is ongebruikelijk om voor een groter fok, dit door middel van een rits aan de voorstag te bevestigen, dit zit meestal alleen bij kleine catamarans zo. Toch is dit het systeem. Het wordt ook een rolfok. We kiezen hier voor een bloktand rits want de boot ligt in zeewater. Het voordeel van een bloktandrits is dat de runner van kunststof is en niet kan oxideren. Een bloktand rits is minder sterk als een spiraal rits dus je moet hem voorzichtig behandelen. Zit het eenmaal dicht dan kan de rits veel kracht opvangen.
We stikken een stevig bandje aan de top en onderkant. een rolfok heeft geen zeilkous.
We maken een mooie rutgerson ronde clew plate met persbussen. Zo heeft het fok verschillende trim mogelijkheden. Ook bevestigen we de klemmetjes voor de leechlijntjes.
Zeilkousen persen gebeurt met vrij veel kracht. je gaat het niet redden met een hamer. We hebben hier een hydraulische pers voor gemaakt, simpel met een vrachtwagen krik tot 50 ton. en een stevige beugel.
Nog even de telltales erin plakken is het fok klaar voor de test het is even wachten tot de boot te water gaat.
Telltales helpen je bij een optimale zeiltrim. Als ze mooi horizontaal staan, staat je zeil goed.